Anteryon International B.V. (aanvrager) heeft op 7 oktober 2011 bij verweerder subsidie in de vorm van een innovatiekrediet (hierna: het krediet) aangevraagd voor het project “LinX array camera (FLATCAM)”, een platte camera van 5.8 megapixel, bijvoorbeeld voor in smartphones.

Bij besluit van 15 december 2011 heeft verweerder het krediet verleend. Het krediet bedraagt maximaal € 2.657.077,-. Op de kredietverlening zijn de bepalingen en verplichtingen van het Kaderbesluit en van de Subsidieregeling Innoveren, hoofdstuk 3, van toepassing. Daarnaast is onder meer als verplichting opgenomen dat aanvrager het project uiterlijk op 31 maart 2013 zal hebben voltooid en dat aanvrager het verstrekte krediet en de verschuldigde rente moet terug betalen volgens een in het besluit opgenomen aflossingsschema. De exacte aflossingsbedragen worden berekend na vaststelling van het krediet.

Bij besluit van 9 december 2013 heeft verweerder de subsidie vastgesteld op nihil.

Bij besluit van 18 april 2014, heeft verweerder het bezwaar tegen dit besluit gegrond verklaard en het besluit herroepen. Verder heeft verweerder het besluit van 15 december 2011 tot subsidieverlening gewijzigd als hierna vermeld. Verweerder heeft de subsidieontvanger gewijzigd van aanvrager in appellante en bepaald dat het krediet wordt verleend tot een bedrag van maximaal € 2.402.912,-. Het uiteindelijk verstrekte krediet en de daarover verschuldigde rente moeten volgens het in dat besluit vermelde aflossingsschema uiterlijk op 30 november 2016 zijn terugbetaald. De vaststellingsaanvraag met eindverslag dient uiterlijk op 30 september 2015 in het bezit van verweerder te zijn.

Appellante heeft op 30 september 2015 het eindverslag en controleprotocol ingediend Op 1 december 2015 heeft zij een herzien vaststellingsverzoek ingediend.

Bij besluit van 17 december 2015 (vaststellingsbesluit) heeft verweerder vastgesteld dat appellante een nieuwe technologie heeft ontwikkeld waarmee zij een product heeft gerealiseerd dat commercialiseerbaar is en dat zij daarmee haar project succesvol heeft afgesloten. Op grond van de gemaakte projectkosten heeft verweerder het krediet vastgesteld op € 2.387.882,-. Omdat verweerder een voorschot had verstrekt van € 2.402.912 heeft hij appellante verzocht het verschil van € 15.030,- terug te betalen. Het verzoek van appellante om de aflossing op te schorten, heeft verweerder afgewezen omdat hij op basis van de beschikbare informatie nog geen nieuw aflossingsschema kon vaststellen. Verweerder heeft appellante in de gelegenheid gesteld om als de aflossing volgens schema onhaalbaar zou blijken, uiterlijk 31 januari 2016 een gemotiveerd verzoek in te dienen tot wijziging van het aflossingsschema. Appellante heeft tegen dit besluit geen rechtsmiddelen aangewend.

Bij brief van 25 januari 2017 heeft appellante verweerder verzocht om ontheffing van de terugbetalingsplicht als bedoeld in artikel 42, derde en vierde lid, van het Kaderbesluit. Het is appellante achteraf gebleken dat het project zowel technisch als commercieel niet haalbaar is. Volgens appellante heeft het project nimmer de commercialisatiefase bereikt en is aan alle voorwaarden voor de door haar gevraagde ontheffing voldaan.

Bij het in bezwaar gehandhaafde primaire besluit 1 heeft verweerder dit verzoek afgewezen. Volgens verweerder heeft hij zich bij het vaststellingsbesluit terecht op het standpunt gesteld dat het project de commercialisatiefase heeft bereikt en succesvol is afgesloten Ontheffing van de terugbetalingsplicht is op grond van artikel 42, derde en vierde lid, van het Kaderbesluit niet mogelijk nadat de subsidie is vastgesteld. Daarnaast geldt dat artikel 42, vierde lid, van het Kaderbesluit, zoals dit luidde ten tijde van belang, de mogelijkheid om ontheffing van een terugbetalingsverplichting te geven koppelde aan een eerdere ontheffing voor “het vertragen, essentieel wijzigen of stopzetten van de activiteiten”. Laatstgenoemde ontheffing is volgens verweerder nimmer verleend.

Op 26 april 2017 heeft appellante verzocht het aflossingsschema voor het krediet te wijzigen en een jaar uitstel gevraagd voor de rentebetaling.

Bij het primaire besluit 2 heeft verweerder het aflossingsschema gewijzigd. Het verstrekte krediet en de daarover verschuldigde rente moeten volgens het in dat besluit vermelde aflossingsschema vanaf 1 februari 2018 in vijf termijnen worden terugbetaald. Bij het bestreden besluit 2 heeft verweerder het bezwaar van appellante tegen dit besluit kennelijk niet-ontvankelijk verklaard omdat de bezwaren uitsluitend zijn gericht tegen het niet verlenen van ontheffing voor de terugbetalingsplicht. Dit oordeel is echter al neergelegd in het bestreden besluit 1, waarin het primaire besluit 1 werd bevestigd. Ten aanzien van het in het primaire besluit 2 neergelegde aflossingsschema, heeft appellante geen enkele inhoudelijke grond aangevoerd.

2. Appellante heeft tegen de bestreden besluiten beroep ingesteld. Volgens appellante heeft verweerder het bestreden besluit 1 ten onrechte slechts gebaseerd op het vaststellingsbesluit en heeft hij dit besluit ten onrechte aangemerkt als het moment van de overgang van het innovatiekredietproject van uitvoeringsfase naar commercialisatiefase. Het verschil tussen ontwikkelingsfase en commercialisatiefase is van belang voor het al dan niet bestaan van een terugbetalingsverplichting voor het verleende krediet. Projecten die na een succesvolle afronding van de ontwikkelingsfase in de zogenoemde commercialiseringsfase zijn beland, kunnen immers niet meer in aanmerking komen voor ontheffing van de terugbetalingsplicht van het verleende krediet. Volgens appellante is het project echter nooit verder gekomen dan (hooguit halverwege) de technische uitvoerings- of ontwikkelingsfase. Verweerder heeft miskend dat het vaststellingsbesluit en de daarbij behorende voortgangsrapportages geen juiste weergave bevatten van de technische ontwikkelingsfase en commercialisatiefase van het innovatiekredietproject ten tijde van die vaststelling. In lijn hiermee hanteert verweerder ten onrechte het uitgangspunt dat bij de in geding zijnde innovatiekredietregeling het subsidievaststellingsbesluit de overgang van de ontwikkelingsfase naar de commercialisatiefase markeert. Appellante meent dat het Kaderbesluit wel degelijk de mogelijkheid biedt ontheffing te verlenen van de terugbetalingsverplichting. Ten tijde van haar verzoek om ontheffing was in artikel 42, derde lid, van het Kaderbesluit immers niet meer bepaald dat zo'n verzoek kon worden ingediend tot het tijdstip waarop een aanvraag tot subsidievaststelling was ingediend. Omdat het besluit van verweerder van 18 april 2014 moet worden gezien als de ontheffing als bedoeld in artikel 42, vierde lid, van het Kaderbesluit, is ook aan de in die bepaling vermelde voorwaarde voor ontheffing als bedoeld in artikel 42, derde lid, van het Kaderbesluit voldaan, aldus appellante. Gelet op de samenhang tussen de bestreden besluiten meent appellante dat ook bestreden besluit 2 niet in stand kan blijven.

3. Het College overweegt als volgt.

Het College ziet aanleiding om eerst te beoordelen of verweerder moet worden gevolgd in zijn standpunt dat ontheffing van de terugbetalingsplicht op grond van artikel 42, derde en vierde lid, van het Kaderbesluit niet mogelijk is nadat de subsidie is vastgesteld. Appellante verwijst ter ondersteuning van haar andersluidende standpunt naar de tekst van artikel 42 van het Kaderbesluit zoals dat luidde ten tijde van haar verzoek om ontheffing, die geen steun biedt voor de juistheid van het standpunt van verweerder. Het College overweegt als volgt.

Appellante heeft bij brief van 25 januari 2017, ruim een jaar na het vaststellingsbesluit, verweerder verzocht om ontheffing van de terugbetalingsverplichting als bedoeld in artikel 42, derde en vierde lid, van het Kaderbesluit. Vast staat dat ten tijde van dit verzoek in artikel 42, derde lid, niet was bepaald dat een dergelijk verzoek kon worden gedaan tót het tijdstip waarop een aanvraag tot subsidievaststelling is ingediend. Gelet op hetgeen hiervoor onder 3.2.3 is overwogen, is het College evenwel van oordeel dat de ontheffing naar zijn aard alleen kan worden gegeven vóór de subsidievaststelling, zodat ook zonder deze zinsnede geconcludeerd moet worden dat het niet mogelijk is ontheffing te verlenen ná vaststelling van de subsidie. Nu appellante het verzoek om ontheffing pas heeft gedaan nadat verweerder het vaststellingsbesluit heeft genomen, heeft verweerder dat verzoek terecht afgewezen.

De hiervoor onder 3.1 vermelde vraag moet bevestigend worden beantwoord. Het beroep tegen bestreden besluit 1 slaagt reeds hierom niet. Het College zal het beroep tegen bestreden besluit 1 ongegrond verklaren. Wat appellante tegen dat besluit verder nog heeft aangevoerd, als hiervoor onder 2 vermeld, behoeft daarom geen verdere bespreking.

Het beroep tegen bestreden besluit 2 slaagt evenmin. Zoals hiervoor onder 1.10 vermeld, heeft verweerder bij besluit van 19 mei 2017 op verzoek van appellante het aflossingsschema gewijzigd en uitstel verleend voor de rentebetaling. Naar aanleiding van het verzoek van appellante van 3 april 2018 heeft verweerder bij besluit van 23 mei 2018 opnieuw het aflossingsschema gewijzigd. Het verstrekte krediet en de daarover verschuldigde rente moeten volgens het in dat besluit vermelde aflossingsschema vanaf 1 augustus 2019 in vijf termijnen worden terugbetaald. Omdat met dit besluit ook is tegemoet gekomen aan het belang van appellante om niet te moeten betalen zolang niet is beslist op haar beroep tegen de afwijzing van haar verzoek om ontheffing te verlenen en omdat appellante nog geen enkele betaling heeft gedaan, heeft zij geen belang meer bij een beoordeling van haar beroep tegen het bestreden besluit 2.

Het College zal het beroep tegen besluit 2 niet-ontvankelijk verklaren.