1.1

Op 9 januari 2015 hebben twee controleurs (controleur 1 en controleur 2) van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) het bedrijf van appellant bezocht. Hiervan is door controleur 1 een ‘Bedrijfscontrolerapport’ opgemaakt (het rapport) gedateerd 21 januari 2015. In dit rapport is onder andere het volgende vermeld:

1.2

Voorts is door controleur 1 op 21 januari 2015 een “Toezichtrapport Wet dieren” (toezichtrapport) opgemaakt en getekend. De bevindingen weergegeven in het rapport staan ook in het toezichtrapport.

1.3

Bij het primaire besluit heeft verweerder de GLB-steunaanvraag van appellant voor het jaar 2015 afgewezen, omdat appellant op 9 januari 2015 de bedrijfscontrole identificatie en registratie van runderen heeft geweigerd. Bij dit besluit heeft verweerder appellant tevens een randvoorwaardenkorting van 38% opgelegd op alle subsidies van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) die appellant heeft aangevraagd in 2015.

2. Bij het bestreden besluit heeft verweerder de bezwaren van appellant ongegrond verklaard. Verweerder heeft het primaire besluit gehandhaafd in die zin dat de randvoorwaardenkorting voor subsidiejaar 2015 wordt verlaagd naar 35%, maar de algehele afwijzing van de GLB-steunaanvraag voor het jaar 2015 in verband met het verhinderen van een bedrijfscontrole ongewijzigd blijft. Verweerder heeft uiteengezet dat uit het rapport blijkt dat inspecteurs van de NVWA op 9 januari 2015 appellant hebben bezocht om een controle te houden op de naleving van de randvoorwaarden, dat de inspecteurs het bedrijf ‘s-morgens hebben verlaten zonder dat de controle heeft plaatsgevonden omdat appellant weigerde medewerking te verlenen en dat verweerder dat moet aanmerken als een verhindering van een controle in de zin van artikel 59, zevende lid, van Verordening (EU) nr. 1306/2013 van het Europees Parlement en de Raad van 17 december 2013 inzake de financiering, het beheer en de monitoring van het gemeenschappelijk landbouwbeleid (Verordening 1306/2013). Volgens verweerder leidt alleen deze bevinding al tot het afwijzen van de GLB-steunaanvraag voor het jaar 2015. Vervolgens heeft verweerder uiteengezet dat appellant ook in de middag van 9 januari 2015 geen (volledige) medewerking heeft verleend aan de inspecteurs, wat opnieuw moet worden aangemerkt als een verhindering van een controle. Tijdens die controle in de middag van 9 januari 2015, alsook tijdens controles op 26 maart 2015, 9 juli 2015 en 14 juli 2015 is volgens verweerder geconstateerd dat appellant een aantal randvoorwaarden niet heeft nageleefd.

3. De beroepsgrond van appellant dat verweerder de hoorplicht heeft geschonden slaagt. Verweerder heeft ter zitting bij het College erkend dat hij in strijd met artikel 7:2, eerste lid, van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) appellant niet heeft gehoord naar aanleiding van zijn bezwaarschrift.

4. Het College ziet hierin in dit geval aanleiding het beroep gegrond te verklaren en het bestreden besluit te vernietigen wegens strijd met artikel 7:2 van de Awb. Het College zal, mede in aanmerking genomen het bepaalde in artikel 8:41a van de Awb, dat bepaalt dat de bestuursrechter het geschil zo mogelijk finaal beslecht, evenwel met toepassing van artikel 8:72, derde lid, aanhef en onder a, van de Awb bepalen dat de rechtsgevolgen van dit besluit geheel in stand blijven. Appellant heeft in de onderhavige procedure bij het College, waarin hij bij monde van zijn raadsman ook is gehoord, zijn grieven tegen het in bezwaar gehandhaafde primaire besluit volledig kunnen uiten en het College is op grond van het navolgende tot de slotsom gekomen dat het besluit voor het overige rechtens juist is.

4.1

Appellant heeft aangevoerd dat hij geenszins heeft geweigerd om medewerking te verlenen aan de controle op 9 januari 2015, omdat controle ter plaatste gewoon doorgang kon vinden. Het enige wat appellant heeft gedaan, is in feite aangeven dat hij de politie zou bellen als men de controle zou voortzetten omdat er naar zijn idee sprake zou zijn van inbraak aangezien de gebouwen werden betreden zonder zijn uitdrukkelijke toestemming. Het kan niet zo zijn dat appellant geheel ontheven zou zijn van ieder recht om naar zijn idee huisvredebreuk te mogen melden bij de bevoegde autoriteiten. Appellant betwist hetgeen hij woordelijk gezegd zou hebben en wat door de controleurs is opgenomen in het rapport en waarvan verweerder bij het bestreden besluit is uitgegaan. Appellant heeft slechts aangegeven dat hij zich op dat moment niet kon verenigen met de controle, omdat hem dat niet paste en dat hij het wenselijk vond dat men op een later tijdstip terugkwam. Daarbij heeft appellant aangegeven dat indien men de controle toch doorzette, hij daarvan aangifte zou doen bij de politie. Dit stemt ook overeen met de passage die in het bestreden besluit is opgenomen, waarmee verweerder dus ook erkent dat er medewerking is verleend, zij het onder de voorwaarde dat appellant dan aangifte zou doen. Voorts is volgens appellant van belang dat de inspecteurs later naar zijn bedrijf zijn teruggekeerd en toen wel toegang tot het bedrijf hebben gekregen. Van een verhindering van de controle is dan ook geen sprake. Ten slotte stelt appellant dat indien en voor zover hij al geweigerd zou hebben om medewerking aan de controle te verlenen, dit gezien de manier waarop met hem wordt omgegaan in de diverse klachtenprocedures geenszins onbegrijpelijk is en geen overtreding oplevert van de relevante regelgeving. Een en ander kan niet gekwalificeerd worden als het weigeren om medewerking te verlenen.

4.2

Ter zitting bij het College heeft appellant verder aangevoerd dat blijkens de rapporten een enkele overtreding in het verleden wordt misbruikt om bij het betreden van het erf meteen aan te geven dat de NVWA appellant niet vertrouwt en er daarom telkens een onderzoek met die aankondiging moet plaatsvinden. Een dergelijke start van het onderzoek geeft op zijn minst het vermoeden van een onterechte vooringenomenheid. Daartegenover staat dat zijn klachten en bezwaren niet door verweerder worden behandeld. Het is dan ook niet verbazingwekkend dat appellant kwaad wordt, als aan zijn verzoeken geen gehoor of gevolg wordt gegeven, hij ondanks herhaald verzoek niet wordt teruggebeld en hij wel volledig moet meewerken aan onderzoeken tegen hem. Bovendien ontkent appellant hetgeen in de rapporten als zijn woorden is weergegeven.

4.3

Artikel 59, zevende lid, van Verordening 1306/2013 bepaalt dat indien de begunstigde of zijn vertegenwoordiger de uitvoering van een controle ter plaatse verhindert, de betrokken steun- of betalingsaanvraag wordt afgewezen, behalve in gevallen van overmacht en uitzonderlijke omstandigheden.

4.4

4.5

Op grond van deze bevindingen heeft verweerder terecht geconcludeerd dat appellant de controle ter plaatse in de ochtend van 9 januari 2015 heeft verhinderd. De door appellant genoemde omstandigheden geven weliswaar een verklaring voor zijn handelen in de ochtend van 9 januari 2015, maar deze omstandigheden rechtvaardigen niet de verhindering van de controle ter plaatse. Dat, zoals appellant heeft aangevoerd, de controleurs in de middag van 9 januari 2015 de controle ter plaatse hebben kunnen voortzetten, laat onverlet dat appellant die controle in de ochtend heeft verhinderd. Verweerder was dus op grond van artikel 59, zevende lid, van Verordening 1306/2013 gehouden om de GLB-steunaanvraag voor het jaar 2015 van appellant af te wijzen.

5. Het betoog van appellant dat de afwijzing van zijn aanvraag in geen verhouding staat tot de ernst van de door verweerder gestelde tekortkoming in de nakoming van de wettelijke voorschriften, slaagt evenmin. De belangenafweging op grond van artikel 3:4, eerste lid, van de Awb vindt plaats voor zover niet uit een wettelijk voorschrift een beperking voortvloeit. Uit artikel 59, zevende lid, van de Verordening 1306/2013 volgt dwingend dat een landbouwer die een controle verhindert volledig van steun moet worden uitgesloten. Hierbij is geen ruimte gelaten voor een belangenafweging (vergelijk de uitspraak van het College van 29 juni 2017, ECLI:NL:CBB:2017:276).

6. Het College is van oordeel dat appellant geen rechtens te beschermen belang meer heeft bij een oordeel omtrent de rechtmatigheid van zijn beroep voor zover het gericht is tegen het onderdeel van het bestreden besluit dat ziet op de randvoorwaardenkorting. De randvoorwaardenkorting voor het jaar 2015 kan immers niet meer worden geëffectueerd, nu de afwijzing van de GLB-steunaanvraag van appellant voor het jaar 2015 in stand blijft. Niet gebleken is dat appellant anderszins nog een belang heeft bij een oordeel van het College over het bestreden besluit op dit punt. Voor zover verweerder in het bestreden besluit een standpunt heeft ingenomen over het (herhaaldelijk) overtreden van de daarin genoemde randvoorwaarden en dat standpunt aan nieuwe besluitvorming ten grondslag legt, kan appellant daartegen alsdan een rechtsmiddel aanwenden (zie de uitspraken van het College van 7 juni 2017, ECLI:NL:CBB:2017:221, en 29 juni 2017, hiervoor aangehaald).

7. Al hetgeen appellant verder heeft aangevoerd en zou willen aanvoeren over de controle in de middag, de gangbare praktijk op zijn bedrijf en de randvoorwaarden behoeft gelet op het bovenstaande geen bespreking.

8. Het College veroordeelt verweerder in de door appellant gemaakte proceskosten. Deze kosten stelt het College op grond van het Besluit proceskosten bestuursrecht voor de door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand vast op € 1002,- (1 punt voor het indienen van het beroepschrift en 1 punt voor het verschijnen ter zitting, met een waarde per punt van € 501,- en een wegingsfactor 1).